ΠΟΤΑΜΙΑ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΣΠΑΡΤΗΣ
ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΚΑΙ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ ΓΙΑ ΠΟΤΑΜΙΑ ΤΟΥ ΖΑΓΟΡΙΟΥ
Εντός της προστατευόμενης περιοχής του Ζαγορίου πηγάζουν οι ποταμοί Αώος, Βοϊδομάτης, οι παραπόταμοι του Αράχθου, Βάρδας και Ζαγορίτικος. καθώς και άλλοι μικρότεροι ποταμοί, όπως ο Βίκος.
Ο Αώος είναι ποταμός με συνολικό μήκος 260 χιλιόμετρα. Απ' αυτά, τα 70 χιλιόμετρα βρίσκονται σε ελληνικό έδαφος και τα υπόλοιπα 190 σε αλβανικό. Ο Αώος πηγάζει από την βόρεια Πίνδο και αρχικά διαρρέει μία χαράδρα ανάμεσα στα όρη Τύμφη και Σμόλικα. Νοτιοδυτικά της Κόνιτσας εισέρχεται στην Αλβανία και εκβάλλει στην Αδριατική θάλασσα.
Στις πηγές του Αώου, οι οποίες βρίσκονται σε υψόμετρο 1.340 μέτρων, έχει κατασκευαστεί τεχνητή λίμνη για το υδροηλεκτρικό έργο των Πηγών Αώου. Λόγω της ομορφιάς του τοπίου γύρω από την λίμνη, η περιοχή των πηγών (Εθνικός Δρυμός Βίκου-Αώου), αναπτύσσεται τουριστικά με γοργούς ρυθμούς. Λίγο βορειότερα των πηγών του Αώου βρίσκεται και ο Εθνικός Δρυμός Πίνδου. Σημαντικότεροι παραπόταμοί του είναι ο Σαραντάπορος και ο Βοϊδομάτης.
Ο ποταμός Αώος διέρχεται από την Βοβούσα, όπου και το ονομαστό πέτρινο μονότοξο γεφύρι, τα χωριά της Λάκκας Αώου και διαρρέει μεγάλο μέρος του εθνικού δρυμού Βίκου-Αώου. Στο τμήμα αυτό σχηματίζει χαράδρα ανάμεσα στις βόρειες πλαγιές της Τύμφης και των νότιων απολήξεων του Σμόλικα. Το μήκος της χαράδρας είναι συνολικά 8 χιλιόμετρα και το πλάτος της κυμαίνεται από 300 μέτρα ως 2,5 χιλιόμετρα. Η βλάστηση σ’ αυτό το τμήμα είναι ιδιαίτερα πλούσια. Στο εσωτερικό της χαράδρας είναι χτισμένη η Μονή Στομίου ενώ στην έξοδο της βρίσκεται το μεγάλο μονότοξο γεφύρι της Κόνιτσας, χτισμένο το 1870.
Ο Βοϊδομάτης (ποτάμι του Βίκου) είναι παραπόταμος του Αώου. Οι κύριες πηγές του βρίσκονται κάτω από τον οικισμό Βίκος στο Δυτικό Ζαγόρι στην έξοδο της ομώνυμης χαράδρας. Στην διαδρομή του δέχεται και άλλα υδάτινα ρεύματα που σχηματίζονται στις πλαγιές της Τύμφης ή προέρχονται από το Φαράγγι του Βίκου και τελικά συμβάλει στον Αώο, κοντά στην Κόνιτσα. Ο ποταμός έχει συνολικό μήκος 15 χιλιόμετρα.
Η ονομασία του Βοϊδομάτη προέρχεται από το Σλάβικο Μπόντε - Ματ, που σημαίνει καλό νερό.
Ο Βοϊδομάτης χαρακτηρίζεται ως ένας από τους καθαρότερους ποταμούς της Ευρώπης, καθώς δεν αντιμετωπίζει προβλήματα ρύπανσης.
Διασχίζει μία από τις ομορφότερες ορεινές τοποθεσίες της Ελλάδας, η οποία έχει χαρακτηριστεί εθνικός δρυμός από το 1973, καθώς και το φαράγγι του Βίκου που αποτελεί μνημείο φυσικής ομορφιάς.
Κατά μήκος του Βοϊδομάτη συναντώνται ορισμένα από τα ομορφότερα μονότοξα, ηπειρώτικα γεφύρια. Ο Βοϊδομάτης είναι κατάλληλος ποταμός για διάφορα αθλήματα ποταμού, όπως καγιάκ και ράφτινγκ.
Ο Ζαγορίτικος ποταμός είναι παραπόταμος του Αράχθου και συγκεντρώνει τα νερά της περιοχής βορειοδυτικά του Μιτσικελίου σε υψόμετρο 1600 μέτρων Πηγάζει από τον Άγιο Χριστόφορο και έχει συνολικό μήκος 32 χιλιόμετρα και το πλάτος της κοίτης δεν ξεπερνά τα 20 μέτρα. Διέρχεται από τις Τοπικές Κοινότητες Λεπτοκαρυάς, Φραγκάδων, Δικόρφου, Καλουτά, Καβαλαρίου, Καρυών και καταλήγει στους Μηλιωτάδες. Κυριότεροι παραπόταμοί του είναι ο Καλουτάτικος και ο Φραγκαδιώτικος.
Η λεκάνη απορροής του περικλείεται από τα χωριά Δικόρυφο στα Δυτικά, Φραγκάδες στα βόρεια και φτάνει μέχρι τους Μηλιωτάδες στο Ανατολικό Ζαγόρι, όπου και ενώνεται με τον άλλο ποταμό, τον Βάρδα. Διασχίζει κατάφυτες περιοχές από δρυς, πεύκα, έλατα και αγριοκαστανιές, ενώ έχει και αρκετά πέτρινα γεφύρια, όπως αυτό του Καμπέρ-Αγά στους Μηλιωτάδες.
Ο ποταμός Βάρδας είναι παραπόταμος του Αράχθου. Έχει τις πηγές του κοντά στο Ελατοχώρι της Δ.Ε. Ανατολικού Ζαγορίου και συγκεκριμένα στα βουνά Τσούκα-Ρόσα (υψόμετρο 1985), Πεστρίτσιο, Πενταλώνια και Κουκορούντζο της Πίνδου. Κυριότεροι παραπόταμοι του είναι το ρέμα Γκαλντιρούσα στην περιοχή της Δόλιανης, το ρέμα Ζουρίκα στην περιοχή του Γρεβενιτίου, το Δραγαριώτικο στην περιοχή του Μακρίνου και το ρέμα Γκούρα στο Τρίστενο. Το συνολικό του μήκος είναι περίπου 28 χιλιόμετρα και το μεγαλύτερο πλάτος του κυμαίνεται στα 20 μέτρα. Η κοίτη του διέρχεται από τις Τοπικές Κοινότητες Ελατοχωρίου, Μακρίνου, Καστανώνα, Γρεβενιτίου, Τριστένου, Δόλιανης και από τους Μηλιωτάδες.
Στη διαδρομή του υπάρχουν πολλά πέτρινα γεφύρια, με σημαντικότερα αυτό της Κούρτιας κοντά στη Μονή Βουτσάς και της Τσίπιανης κοντά στο Γρεβενίτι. Στη συνέχεια συναντά τον ποταμό Ζαγορίτικο και σχηματίζουν το Διπόταμο που μαζί με τον Μετσοβίτικο σχηματίζουν τον ποταμό Άραχθο ο οποίος εκβάλλει στον Αμβρακικό.
Ο ποταμός Βίκος σχηματίζεται κοντά στους Κήπους από το Μπαγιώτικο ρέμα και τον μικρό Βίκο ή Βικάκη, ο οποίος πηγάζει από την περιοχή του Τσεπελόβου και στην πορεία δέχεται τα νερά του Σκαμνελιώτικου. Διέρχεται από τη μονή Ρογκοβού, φτάνει στο Κουκούλι και στην παλιά γέφυρα Κοντοδήμου. Στη συνέχεια συναντά το Μπαγιώτικο ρέμα που έρχεται από το Νεγαδιώτικο ρέμα και από τα Ριζιανά και μαζί σχηματίζουν τον ποταμό Βίκο. Στην περιοχή των Κήπων υπάρχουν τα ονομαστά πέτρινα γεφύρια, το τρίτοξο Καλογερικό ή Πλακίδα, Κόκορου ή Νούτσου. Από εκεί ο Βίκος συνεχίζει προς το ομώνυμο φαράγγι συναντώντας και άλλα ρέματα, όπως αυτό της Μεζαριάς και καταλήγει στον οικισμό Βίκος όπου συναντά τις πηγές του Βοϊδομάτη.
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ
|
|
