ΠΟΤΑΜΙΑ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΣΠΑΡΤΗΣ
Ποταμός Ευρώτας
Ο ποταμός Ευρώτας αποτελεί σύμβολο, σημείο αναφοράς, ιστορικό μνημείο και πάνω απ’ όλα ένα ζωντανό οργανισμό που «τρέφει» το Νομό Λακωνίας. Πηγάζει από το αρκαδικό οροπέδιο, νότια της Μαντινείας, κοντά στην Μεγαλόπολη, και διερχόμενος μεταξύ των οροσειρών Ταϋγέτου και Πάρνωνα, εισέρχεται στη Λακωνία. Κατόπιν περνά δίπλα από τη Σπάρτη διασχίζοντας το Νομό Λακωνίας από Βορρά προς Νότο, χωρίζοντάς τον στα δύο και εκβάλλει στον Λακωνικό Κόλπο. Ο ιστορικός ποταμός της Πελοποννήσου έχει μήκος που προσεγγίζει τα 82χλμ. και το όνομά του σημαίνει καλή ροή, μα στα αρχαία χρόνια ονομαζόταν Ίρις.
Σύμφωνα με τη μυθολογία ο Ευρώτας ήταν ο τρίτος μυθικός βασιλιάς της Λακωνίας. Είχε μία κόρη, την Σπάρτη από την οποία πήρε το όνομα της η ομώνυμη πόλη. Θέλοντας να δώσει διέξοδο στα λιμνάζοντα νερά γύρω από τη Σπάρτη, άνοιξε διώρυγα και διοχέτευσε τα νερά προς τη θάλασσα. Έτσι δημιουργήθηκε το ποτάμι, που πήρε το όνομα του, Ευρώτας. Μία άλλη όμως παράδοση αναφέρει ότι ο Ευρώτας, ύστερα από μια ήττα από τους Αθηναίους, έπεσε στο ποτάμι και πνίγηκε και έτσι πήρε το όνομα του.
Το Δέλτα του ποταμού και ιδιαίτερα η περιοχή Διβάρι, όπου το νερό είναι υφάλμυρο με εκτάσεις από παλιούς ρυζότοπους, την άνοιξη κατακλύζεται με νερά και γίνεται παράδεισος για χιλιάδες υδρόβια και παρυδάτια πουλιά. Στον ίδιο χώρο βρίσκουμε σημαντικά είδη αρπακτικών άλλα μόνιμα και άλλα μεταναστευτικά, που έχουν το Δέλτα για τόπο διατροφής τους αλλά και αναπαραγωγής τους.
Είναι το σημαντικότερο μέρος ξεκούρασης και διατροφής για ένα τεράστιο αριθμό μεταναστευτικών πτηνών στη Νότια Ελλάδα, αποτελεί τόπο ωοτοκίας για σημαντικό αριθμό πτηνών και ψαριών και τόπο διαβίωσης ενδημικών οργανισμών και απειλούμενων ειδών πανίδας. Πάνω από 210 είδη σπάνιων πουλιών που έχουν καταγραφεί, κινδυνεύουν να εξαφανιστούν.
Tο Δέλτα του ποταμού Ευρώτα είναι ένας από τους τελευταίους σημαντικούς υδροβιότοπους στη Νότια Ελλάδα. Η περιοχή περιλαμβάνεται στο Ευρωπαϊκό Δίκτυο NATURA, στον ευρωπαϊκό κατάλογο περιοχών υπό προστασία «ΦΥΣΗ 2000», στην οποία ολοκληρώθηκε το κοινοτικό πρόγραμμα LIFE-Nature. Στο πλαίσιο αυτό του προγράμματος εκπονήθηκε Διαχειριστικό Σχέδιο για την παράλια ζώνη και Ειδική Περιβαλλοντική Μελέτη, με σκοπό να διασωθεί αυτό το πολύτιμο και μοναδικό, για τον άνθρωπο και τη φύση, οικοσύστημα.
Ποταμός Οινούντας
Ο Οινούντας, (επίσης γνωστός ως Κελεφίνα) γνωστός από την αρχαιότητα ποταμός είναι ο κυριότερος παραπόταμος του Ευρώτα και σ’ αυτόν συγκλίνοντας εκβάλλουν διάφορα ρέματα πού, ξεκινώντας από τις νοτιοδυτικές πλαγιές του Πάρνωνα, δέχονται τά όμβρια ύδατα. Ο ποταμός έχει μήκος πάνω από σαράντα χιλιόμετρα, διαρρέει όλο τον πρώην Δήμο Οινούντος και χύνεται στον Ευρώτα μεταξύ των χωρίων Κλαδά και Κοκκινόρραχης. Η λεκάνη απορροής του αποτελεί μεγάλο μέρος της λεκάνης απορροής του Ευρώτα. Παλιότερα είχε ροή καθ’όλη τη διάρκεια του χρόνου. Σήμερα όμως λόγω της παροχέτευσης των υδάτων για άρδευση το κατώτερο κυρίως τμήμα του ξεραίνεται κατά τους καλοκαιρινούς μήνες.Ο Οινούντας αποτελείται από μικρότερα ρέματα όπως το Κακόρεμα,το Σωφρώνης ρέμα,το Δόξνια ρέμα.
Ποταμός Κνακίων
Ο ποταμός Κνακίων (γνωστός και ως Μαγουλίτσα) είναι ένας μικρός σε μήκος παραπόταμος του Ευρώτα, αλλά με σημαντική παροχή υδάτων.Βρίσκεται βορειοδυτικά της Σπάρτης, από τη μεριά του Ταϋγέτου. Τροφοδοτείται από ένα σύμπλεγμα πηγών με κυριότερες αυτές της Τρύπης. Κατά τους καλοκαιρινούς μήνες το κατώτερο τμήμα του ξηραίνεται εξαιτίας της παροχέτευσης των υδάτων για άρδευση και ύδρευση της Σπάρτης. Ο Κνακίων ενώνεται με τον Ευρώτα, ακριβώς νότια του οικισμού της Σπάρτης.
